GIỚI HÀN LÂM CÒN "TÀO LAO" HƠN MẤY SHARK TANK?
GIỚI HÀN LÂM CÒN "TÀO LAO" HƠN MẤY SHARK TANK?
Xã hội Việt Nam bị ảnh hưởng bởi tư tưởng hoặc là hoặc là quá nặng. Chuyện mấy ông Shark Tank nói ngược nhau mà ỏm tỏi hết cả lên.
Hoặc là anh đúng, hoặc là tôi đúng chứ ít khi thừa nhận rằng loài người trên hành trình phát triển như thầy bói sờ voi nên kiểu gì cũng có lý cả (chân lý vẫn chưa tìm thấy mà).
Nói cách khác là trong rất nhiều trường hợp hai ông nói ngược nhau hoàn toàn, nhưng ông nào cũng có thể xem hay được thừa nhận là đúng cả.
Một ví dụ điển hình là hai nhà kinh tế được xem là lỗi lạc nhất trong thế kỷ 20: Keynes và Friedman.
Một ông thì quyết liệt chống vai trò can thiệp của nhà nước và ủng hộ vai trò của thị trường tự do, một ông thì cho rằng cần phải có vai trò của nhà nước.
Cho đến giờ này thì ông nào cũng đúng và cũng không đúng cả (xem bài của Martin Wolf trên Financial Times với tiêu đề: Keyenes đấu với Friedman: Cả hai có thể tuyên bố thắng lợi để thấy điều này).
Đến giờ này, những nhược điểm của kinh tế học truyền thống (hay dòng chính) mà cả Keynes và Friedman đều dựa vào hay là những cây đại thụ đã bộc lộ và nhiều nhánh mới (như kinh tế học hành vi) phát triển để bổ khuyết cho những thiếu sót đã bộc lộ.
Dưới đây là một số câu nổi tiếng của hai vị được trích dẫn rất nhiều:
Keynes
1. Dài hạn là khi tất cả chúng ta đều đã chết. Câu này chế diễu lập luận cho rằng trong dài hạn thị trường sẽ tự điều chỉnh của kinh tế học cổ điển (ủng hộ thị trường tự do) và Keynes cho rằng cần phải có sự cạn thiệp của nhà nước
2. Sự bất hợp lý của thị trường có thể tồn tại dài hơn cuộc đời của bạn.
3. Chủ nghĩa tư bản là niềm tin đáng kinh ngạc rằng những người độc ác nhất sẽ làm những điều xấu xa nhất vì lợi ích lớn nhất của xã hội.
Fridman:
1. Nếu giao nhà nước quản lý sa mạc Sahara thì sau 5 năm sẽ thiếu cát.
2. Không có gì vĩnh viễn như một chương trình tạm thời của nhà nước.
3. Nhà nước không bao giờ học, chỉ có chúng ta mới học.
4. Tôi ủng hộ việc cắt giảm thuế trong mọi trường hợp và vì bất kỳ lý do nào, vì bất kỳ lý do gì, bất cứ khi nào có thể.
Tóm lại, cái chính không phải là một ai đó nói gì mà lập luận đằng sau đó là gì. Tư duy phản biện cần cởi mở chứ không nên hoặc là... hoặc là...
facebook Huỳnh Thế Du
Xã hội Việt Nam bị ảnh hưởng bởi tư tưởng hoặc là hoặc là quá nặng. Chuyện mấy ông Shark Tank nói ngược nhau mà ỏm tỏi hết cả lên.
Hoặc là anh đúng, hoặc là tôi đúng chứ ít khi thừa nhận rằng loài người trên hành trình phát triển như thầy bói sờ voi nên kiểu gì cũng có lý cả (chân lý vẫn chưa tìm thấy mà).
Nói cách khác là trong rất nhiều trường hợp hai ông nói ngược nhau hoàn toàn, nhưng ông nào cũng có thể xem hay được thừa nhận là đúng cả.
Một ví dụ điển hình là hai nhà kinh tế được xem là lỗi lạc nhất trong thế kỷ 20: Keynes và Friedman.
Một ông thì quyết liệt chống vai trò can thiệp của nhà nước và ủng hộ vai trò của thị trường tự do, một ông thì cho rằng cần phải có vai trò của nhà nước.
Cho đến giờ này thì ông nào cũng đúng và cũng không đúng cả (xem bài của Martin Wolf trên Financial Times với tiêu đề: Keyenes đấu với Friedman: Cả hai có thể tuyên bố thắng lợi để thấy điều này).
Đến giờ này, những nhược điểm của kinh tế học truyền thống (hay dòng chính) mà cả Keynes và Friedman đều dựa vào hay là những cây đại thụ đã bộc lộ và nhiều nhánh mới (như kinh tế học hành vi) phát triển để bổ khuyết cho những thiếu sót đã bộc lộ.
Dưới đây là một số câu nổi tiếng của hai vị được trích dẫn rất nhiều:
Keynes
1. Dài hạn là khi tất cả chúng ta đều đã chết. Câu này chế diễu lập luận cho rằng trong dài hạn thị trường sẽ tự điều chỉnh của kinh tế học cổ điển (ủng hộ thị trường tự do) và Keynes cho rằng cần phải có sự cạn thiệp của nhà nước
2. Sự bất hợp lý của thị trường có thể tồn tại dài hơn cuộc đời của bạn.
3. Chủ nghĩa tư bản là niềm tin đáng kinh ngạc rằng những người độc ác nhất sẽ làm những điều xấu xa nhất vì lợi ích lớn nhất của xã hội.
Fridman:
1. Nếu giao nhà nước quản lý sa mạc Sahara thì sau 5 năm sẽ thiếu cát.
2. Không có gì vĩnh viễn như một chương trình tạm thời của nhà nước.
3. Nhà nước không bao giờ học, chỉ có chúng ta mới học.
4. Tôi ủng hộ việc cắt giảm thuế trong mọi trường hợp và vì bất kỳ lý do nào, vì bất kỳ lý do gì, bất cứ khi nào có thể.
Tóm lại, cái chính không phải là một ai đó nói gì mà lập luận đằng sau đó là gì. Tư duy phản biện cần cởi mở chứ không nên hoặc là... hoặc là...
facebook Huỳnh Thế Du
Nhận xét
Đăng nhận xét